« و امرهم شوری بینهم »
در این مقاله سعی نموده ام ابتدا با دلایلی ضرورت استفاده ازیادگیری همیار را روشن کنم . سپس مراحل اجرای یادگیری از طریق همیار را توضیح دهم . امیدوارم مفید واقع شود .
مقدمه
در چند سال اخیر، یادگیری از طریق همیاری موضوع بحث داغی در آموزش شده است . معلمان مقاطع ابتدائی ، راهنمائی و دبیرستان ، در حال تجربه کردن روش یادگیری از طریق همیاری اند .تا دریابند آیا دانش آموزانشان بیش تر و بهتر یاد می گیرند.
در کلاس درسی که به صورت منظم و قاعده مند از روش یادگیری از طریق همیاری بهره گیری می شود، معلم باید تکلیف روشن و حساب شده ای را برای دانش آموزان درنظر بگیرد و دستور العمل های خاصی را برای انجام دادن تکلیف معین شده ارائه دهد. هدف نهایی ، ازکاربست الگوی تدریس یادگیری از طریق همیاری دستیابی به فعالیت های عالی ذهنی است.
یادگیری از طریق همیاری چیست؟
یادگیری از طریق همیاری راهبردی است که دانش آموزان را در قالب گروه های منسجم و پایدار برای کار و تماس با یکدیگر برمی انگیزد. کار گروهی، بخش اصلی تحقق اهداف یادگیری در کلاس های درس است. یادگیری از طریق همیاری، مسئولیت پذیری شخصی را در میان تعاملات گروهی پرورش می دهد. به طوری که به گفته آلیسون کینگ (۱۹۹۳) در یادگیری از طریق همیاری، نقش معلم از « دانای صحنه ی کلاس به راهنمای عمل» تغییر می یابد. دانش آموزان اگر چه به صورت گروهی به یادگیری اقدام می کنند، ولی پیشرفت آنان در یادگیری، به صورت انفرادی سنجیده می شود .
تاریخچه
در واقع یادگیری از طریق همیاری چیز تاره ای نیست . در ابتدای این قرن جان دیوئی معلمان را تشویق می کرد که برای بررسی و حل مسئله ، دانش آموزان را به گروه هایی تقسیم کنند .پژوهش در مورد همیاری در یادگیری در دهه ی 1970 میلادی نیز ادامه داشت . و در دهه ی 1980 تهیه مدل هایی که بهترین آموخته ها از پژوهش را عملی کند ، مورد توجه بسیاری از استادان دانشگاه واقع شد . راجر و دیوید جانسون در دانشگاه مینه سوتا ، رابرت سالوین در دانشگاه جان هاپکینز در بالتیمور مری لند ، نیل داویدسون در دانشگاه مری اند و اسپنسر کاگان که پیش تر در دانشگاه کالیفرنیا در ریورساید بود نامدارترین چهره های این گروه اند .
چه لزومی دارد تا با یادگیری از طریق همیار آشنا شویم ؟
برای جواب دادن به این سوال بهتراست اول با انواع محیط های یادگیری و خصوصیات آن ها آشنا شویم تا به ضرورت استفاده از یادگیری همیاری پی ببریم .
محیط های یادگیری
محیط هایی که معلم در کلاس به وجود می آورد عبارتند از :
1- رقابتی
2- فردی
3- همیاری
محیط یادگیری رقابتی
آشنا ترین نوع محیط یادگیری ، محیط رقابتی هست . در یک کلاس رقابتی ، دانش آموزان در روز اول مدرسه وارد کلاس می شوند و از خود می پرسند ، « امسال چه کسی شاگرد اول می شود . » یا « اگر بخواهم من شاگرد اول باشم چه کسی را باید زمین بزنم ؟ » یا « چه کسی باعث خواهد شد تا من خنگ به نظر برسم ؟ »
«اگر تو ببری ، من می بازم . اگر من ببرم ، تو می بازی .»
مشکلاتی که محیط رقابتی به بار می آورد عبارتند از :
1- برای دانش آموزان ضعیف اوقات کلاس سخت است .
2- دانش آموزان ضعیف ، اشتیاقی برای حضور در کلاس ندارند .
3- دانش آموزان ضعیف حس اعتماد به نفس خود را از دست می دهند ، و در فعالیت های هنری و ورزشی ، اعتماد به نفس به دست می آورند .
4- دانش آموزانی که در این رقابت موفق نمی شوند ، سعی می کنند از راه های دیگر،نظیر دلقک بازی و کارهای خلاف ، کسب شهرت کنند .
5- دانش آموزان برنده همیشه استرس دارند ، که مبادا دیگر در کلاس ندرخشند .
6- دانش آموزان موفق ،اغلب توسط دیگر دانش آموزان منزوی می شوند .
۷ - این محیط برای دانش آموزان متوسط نیز مضر است . آن ها که مهارت اجتماعی خوبی دارند ، در محیط رقابتی نمی توانند بدرخشند .
محیط یادگیری فردی
به خاطر اثرات منفی رقابت در کلاس ، معلمان سعی می کنند برای به حداقل رساندن اثرات منفی رقابت از یادگیری فردی استفاده کنند .
در محیط انفرادی دانش آموز نگران این نیست که ممکن است دیگری باعث شود تا او بد جلوه کند . آن ها به تنهایی و با سرعت خود کارمی کنند ، و اگر بخواهند با خودشان رقابت می کنند، که ببینند چه مقدار می توانند پیش بروند . تعامل آنان با دانش آموزان دیگر تنها در وقت های غیر کلاسی ، مثلا هنگام زنگ تفریح و یا در زمین ورزش است .
« ما همه در کار تنها هستیم . از همدیگر توقع کمک نداریم .»
مشکلاتی که محیط فردی به بار می آورد عبارتند از :
1- معلم مرجع اصلی آن ها است .
2- دانش آموزان با هم تعامل ندارند .
3- جنبه ی اجتماعی یادگیری را زیر سوال می برد .
4- دانش آموزان فرصت بلند فکر کردن و یادگرفتن از طریق گوش دادن به گفتگوی خودشان با دیگران ، حین در میان گذاشتن افکارشان را ندارند .
5- این محیط غالبا خسته کننده است .
خصوصیات یادگیری از طریق همیاری
یادگیری از طریق همیاری یک کلاس درس با ماهیت اجتماعی را پی ریزی می کند.که در آن دانش آموزان به همبستگی هایی می رسند که، هدف مشترکی را دنبال می کنند. و غالباً اعضای گروه در برابر فراگیری محتوای دروس از سوی همدیگر مسئولیت نشان می دهند. کار گروه معمولاً تا زمانی که همه اعضا بر محتوای درس تسلط نیابند خاتمه نمی یابد. افزون بر این، وقتی اعضای گروه در برابر یادگیری همدیگر مسئول اند ، تلاش می کنند مطالب را به یکدیگر بیاموزند. در کلاس همیاری دانش آموزان به جای این که معلم را مرجع اصلی بدانند ، به هم کلاسی های خود به عنوان مراجع مهم و با ارزش دانش نگاه می کنند .
یادگیری از طریق همیاری، بین مسئولیت شخصی و گروهی یادگیرندگان ایجاد توازن می کند. هر گروه و هر دانش آموز در درون گروه، باید کاری برای انجام دادن داشته باشد. به دیگر سخن، هر دانش آموز باید بر درسی که ارائه می شود، تسلط یابد و بتواند نمرات مورد قبولی را دریافت کند. نمرات گروه می تواند بخشی از نمرات یادگیرنده را تشکیل دهد و هیچ وقت نمره ی گروه نمی تواند به طور کامل نشان دهنده مسئولیت پذیری اصلی یادگیرنده باشد. یادگیری از طریق همیاری، مهارت های برقراری ارتباط دانش آموزان را می طلبد و آن ها را ارتقاء می دهد. موفقیت گروه به میزان اثرگذاری تعاملات میان اعضای گروه بستگی دارد.
« یا همه نجات می یابیم یا همه غرق می شویم »
راه های موفقیت گروه های همیار
1- هنگامی که دانش آموزان در یک گروه کار می کنند رفتار آن ها را زیر نظر داشته باشیم .
2- نتایج حاصل از مهارت های اجتماعی ای را که دانش آموزان به کار می برند به آنان بگوئید و به آن ها کمک کنید تا از این مهارت ها آگاهانه استفاده کنند .
3- در مواقع مناسب برای آموزش مهارت های ضروری در کار گروه ها مداخله کنید .
مقایسه ی فعالیت های گروه های همیار با فعالیت های گروه های کوچک
گروه همیار | گروه کوچک |
همبستگی مثبت وجود دارد . | هیچ همبستگی وجود ندارد |
پاسخ گویی فردی وجود دارد . ( هر دانش آموز باید به تمام مطالب مسلط باشد .« مسئول است .» ) | دانش آموز بار خود را به دوش دیگری می اندازد . |
معلم مهارت های اجتماعی لازم برای کار گروهی را آموزش می دهد . | مهارت های اجتماعی را به طور نظام مند نمی آموزند . |
معلم رفتار دانش آموزان را زیر نظر دارد . | رفتار دانش آموزان مستقیما مورد مشاهده قرار نمی گیرد |
مزایای یادگیری همیاری
1- مزایای اجتماعی
طبیعی است که اگر به طور منظم به دانش آموزان کار کردن با دیگران را آموزش دهیم ، آنان آن دسته مهارت های اجتماعی را که به آن ها امکان می دهد تا با گروه وسیعی از افراد کلاس و یا خارج از کلاس به راحتی کار و یا بازی کنند کسب می کنند . مهارت هایی مثل گوش کردن به حرف دیگران ، رعایت نوبت ، ابراز عقیده کردن ، افکار خود را به روشنی بیان کردن ، تشویق دیگران ، انتقاد از عقاید و نه افراد که تمام این مهارت ها در زندگی آینده مهم است . صرف نظر از این که دانش آموزان در آینده در چه شغلی مشغول خواهند شد ، از آن ها انتظار می رود که بتوانند با دیگران کار کنند . مهارت های اجتماعی در روابط شخصی افراد نیز به همین اندازه اهیمت دارد .
چه کسی باید مهارت های اجتماعی را به دانش آموزان یاد بدهد ؟
در زندگی امروزی بیشتر ازمعلمان انتظار می رود به دلایل زیر مهارت های اجتماعی را به دانش آموزان یاد بدهند .
· فراگیری این مهارت ها برای موفقیت های آتی دانش آموزان اهمیت حیاتی دارند .
· معمولا در خانه یا جای دیگر آموخته نمی شود
امروزه اکثر کودکان در خانه یا مشغول تماشای تلویزیون هستند ، یا مشغول بازی با آتاری و یا کامپیوتر . آن ها مثل گذشته سراغ بازی هایی مثل ، « گرگم و گله می برم ، لی لی ، هفت سنگ و.... نمی روند تا مهارت های اجتماعی ، نظیر رعایت نوبت ، حرف شنوی از رهبر گروه و .... را یاد بگیرند .این مشکل خصوصا در خانواده هایی که والدین دو شغله اند زیاد پیش می آید.
«شاید بتوان گفت که امروزه والدین برای فرزندان خود پرستاران الکترونیکی تهیه کرده اند .»
در نتیجه گاهی مدرسه واقعا تنها جایی است که کودکان در فرصت های بیش از چند دقیقه ،با افراد دیگر درگیر و مشغول می شوند. و لذا برای بسیاری از کودکان، مدرسه تنها مکانی است که می توانند در آن جا مهارت های اجتماعی را کسب کنند . معلمانی که برای آموزش مهارت های اجتماعی وقت صرف می کنند ، مزایای عینی آن را در بسیاری از برنامه های مدرسه می بینند . کودکان کم کم جنگ و جدل های داخل زمین بازی را خودشان حل می کنند . برای رعایت نوبت ، تمایل بیش تری نشان می دهند . به دانش آموزان تازه کمک می کنند تا احساس غربت نکنند . وقتی یک گروه در تصمیم گیری با مشکل روبرو می شود، به جای پافشاری روی عقاید خود، پیشنهاد مصالحه می کنند . والدین نیز متوجه می شوند که این رفتار همیاری به خانه نیز منتقل شده است .
« یکی از دلایل اصلی آموزش مهارت های اجتماعی توسط معلم این است که دانش آموزان تکالیف درسی خود را در گروه های همیار با موفقیت انجام دهد .»
2- موفقیت تحصیلی
دلایلی نشان می دهد که یادگیری از طریق همیاری نسبت به یادگیری انفرادی و یا رقابتی در افزایش موفقیت های تحصیلی کودکان به همراه رشد ادراک آن ها موءثرتر بوده است .
· دلیل اول مفهومی شناختی است که روان پزشکان آن را تمرین شفاهی یا بلند فکر کردن می نامند . برای یادگیری ، لازم است درباره ی آنچه فکرمی کنیم سخن بگوییم و وقتی که می شنویم حرف هایی بی معنی ای می زنیم ، فکر خود را اصلاح کنیم . از طریق سخن گفتن در می یابیم که چه می دانیم و چه چیزی را هنوز نفهمیده ایم .
· دلیل دوم افزایش مدت زمانی است که دانش آموز حواسش متوجه کار است .
3- افزایش مباحثه
وقتی دانش آموزان به طور مرتب با نظرات و عقاید مخالف خودشان مواجه می شوند ، یاد می گیرند که عقاید خودشان را وارسی و در صورت لزوم آن را اصلاح کنند . اجبار به بیان کردن افکار فردی در برابر دیگر اعضاء گروه ، به دانش آموزان کمک می کند که عقاید خود را روشن کنند و آن ها را وادار می کنند که با استدلال های ناسازگار و غیرمنطقی مواجه شوند . گوش کردن به آنچه فرد دیگر در مورد افکارش بیان می کند ، به کودکان کمک می کند ،که به یک موضوع از دید فرد دیگری توجه کنند. پیشرفت دانش آموزان در زمینه ی پذیرش تفاوت ها ، صرف نظر از این که این تفاوت ها زمینه ی معلولیت جسمی دارند یا نژادی و یا قومی
دانش آموزان معلمی را که از شیوه های همیاری استفاده می کند ، منصف تر می دانند و بیشتر دوست دارند .
چگونه کار را شروع کنیم
تهیه طرح درس
ابتدا یک درس را برای شروع کار انتخاب کنید . این درس باید ساده باشد و نیازی به مداخله ی زیاد معلم نباشد . بعد از تعیین درس باید یک مهارت اجتماعی را نیز در فعالیت دانش آموز بگنجانیم . این مهارت می تواند مثل رعایت نوبت و ..... باشد .
حال باید مشخص کنیم :
· گروه ها چند نفری باشند ؟
· کدام یک از دانش آموزان باید با هم کار کنند ؟
· کجا کار خواهند کرد ؟
· به چه وسایلی احتیاج دارند ؟
گروه بندی
تعداد اعضای گروه در کلاس درس می تواند بین ۴ تا ۸ نفر متغیر باشد. این تعداد عضو برای گروه های دانش آموزی است که تا حدودی توانایی مدیریت زمانی و کلامی را دارند. به دیگر سخن، اگر از نظر پایه های تحصیلی به تعیین اعضای گروه اقدام شود، بهتر است گروه های ۴ نفری از پایه چهارم و پنجم دبستان به بالا تشکیل شود. برای پایه های اول تا سوم دبستان، کار دونفری مناسب تر است. گروه هایی با اعضای زیاد، امکان تنوع دیدگاه ها را افزایش می دهد، در حالی که گروه هایی با اعضای محدود برای تسهیل تعاملات اثر گذارند (میلیس، ۱۹۹۳ )
قبل از اینکه دانش آموزان را به گروه هایی تقسیم کنید ، درمورد مهارتی که هر گروه برای انجام آن وظیفه ی درسی احتیاج دارد ، فکر کنید . آیا این وظیفه احتیاج به فردی دارد که قادر به خواندن باشد ؟ نوشتن چطور ؟ رسم کردن نمودار چطور یا تصویر چطور ؟ اگر به مهارت خاصی احتیاج است ، طوری گروه بندی کنید که مطمئن باشید حداقل یک فرد برای هر کدام از این مهارت ها وجود دارد .
برای گروه بندی خوب رعایت نکات زیر می تواند مفید واقع شود :
1- در هر گروه از دانش آموزان « تند آموز ، کند آموز ، میانی » استفاده کنید .
2- خصوصیات دانش آموزان را در گروه بندی مد نظر قرار دهید . ممکن است ، دانش آموز پرحرف ، عصبی ، زود رنج و...باشد .
3- گروه ها را غیر همگن انتخاب کنید . تا کار آمد تر بشوند .اگر گروه ها همگن باشند، این کار سبب می شود کارآیی گروه ها کاهش یابد و تمرکز بر انجام تکلیف محوله تنزل یابد (کوپر، ۱۹۹۰).
4- اگر وظیفه ی مورد نظر توسط هر دانش آموزی قابل اجراست ، گروه را تصادفی انتخاب کنید .
5- فایده ی اصلی گروه بندی تصادفی این است که ، شما از دانش آموزان می خواهید با هر کسی کار کنند .
آرایش کلاس
دانش آموزانی که در یک گروه کار می کنند باید تا حد امکان به افراد خود نزدیک واز گروه ها ی دیگر دور باشند .
مواد و وسایل لازم
یکی از روش های ایجاد همبستگی مثبت در گروه این است که یک سری کامل از وسایل به دانش آموزان هر گروه داده شود ( این وسایل ممکن است ، یک برگ کار یا یک قطعه کاغذ و یک مداد یا یک سری از وسایل کاردستی ریاضی یا یک قیچی و یک چسب باشد. ) باید تصمیم بگیرید که آیا این روش برای درس انتخابی شما مناسب است یا بهتر این است که هر دانش آموز یک سری کامل از مواد و وسایل داشته باشد .
تدریس
تنظیم صحنه
وقتی می خواهید اولین بار یادگیری از طریق همیاری را به دانش آموزان خود ارائه کنید ، با آن ها درباره ی اهمیت همیاری در زندگی روزمره آن ها و خود صحبت کنید . ممکن است از آن ها بخواهید به موقعیت هایی فکر کنند که به کمک دیگران چیزی را یاد گرفته و یا کاری را انجام داده اند .
حتما بر این نکته تأکید کنید که چند فکر بهتر از یک فکر است « و امرهم شوری بینهم »
از دانش آموزان بخواهید برای اداره ی بهتر گروه خود قوانین خاصی را تعیین کنند . مثلا : همدیگر را تحقیر نکنند ، آهسته صحبت کنند و....
شرح دادن وظائف
دانش آموزان باید یاد بگیرند که فعالیت یادگیری از طریق همیاری دو وظیفه ی اساسی دارد :« یکی وظیفه ی درسی و دیگری وظیفه ی مهارت اجتماعی » ، این مسئله بسیار مهم است که آنان دریابند که شما برای موفقیت در فراگیری مهارت های اجتماعی به همان اندزه ی موفقیت در انجام وظائف درسی اهمیت قائلید . بنابراین همیشه درس همیاری را با شرح این مطلب آغاز کنید که دانش آموزان چه کنند تا در هر دو مورد موفق باشند .
روانه کردن دانش آموزان به گروه ها
به دانش آموزان بگوئید در کدام گروه اند و برای این که به سرعت و به آرامی به گروه خود بروند به آن ها دستورالعمل های لازم را دهید . اما قبل از اعلام گروه بندی به دانش آموزانتان اطمینان بدهید که در نهایت این فرصت را خواهند یافت که با همه ی افراد کلاس کار کنند .
نظارت بر تعامل دانش آموزان
وقتی دانش آموزان سرگرم انجام تکالیفشان شدند ، وقت آن است که به رفتار و کار آن ها نظارت کنید . برای این کار می توانید به گروه های مختلف سربزنید . چند دقیقه ای ناظر کار هر گروه باشید و یادداشت های لازم از نحوه ی تعامل آن ها در گروه بردارید .ساده ترین راه ، جمع آوری اطلاعات تهیه یک جدول ( مثل جدول الف است . ) در حین سرکشی به گروه ها می توانید، وقتی هر دانش آموز از مهارت معینی استفاده می کند . یک علامت جلوی نام او بگذارید . می توانید اظها نظرهای مشخص دانش آموزان و یا مشاهدات خودتان را در مورد مهارت خاص و یا تکالیف درسی یا هر چیز دیگری باشد که بعدها به خاطر بیاورید ، همان جا بنویسید . بهتر است به موارد مثبت مشاهدات خود تکیه کنید . اگر اسم دانش آموزی در یک مهارت اجتماعی علامت نخورده یا کم علامت خورده ، نگذارید این مورد برای آن دانش آموز مشکلی به وجود بیاورد . بدانید که این مشکل گروه است .
جدول الف
مهارت های اجتماعی | |||
گروه ها | اظهارنظر | تشویق یاران گروه | تفکر وتعامل |
گروه « الف » | |||
مریم | *** | * | * |
میترا | * | ** | * |
یاسمن |
| *** | * |
گروه « ب » | |||
سمیرا | * | ** | *** |
سارا | ** | * | * |
زیبا | * | *** | ** |
مداخله در صورت لزوم
اگر دیدید که دانش آموزان در گروه با مشکلی مواجه شده اند ، نزد آن ها بایستید و به آن ها کمک کنید تا بفهمند مشکلشان را چگونه حل کنند .هر وقت می توانید مشکل را به دانش آموزان برگردانید تا مهارت حل مسئله در آن ها تقویت شود. و درمورد توانایی های خود اعتماد به نفس بیش تری پیدا کنند و کم تر به شما وابسته باشند . می توانید برای این کار، قانونی را وضع کنید که فقط کسی حق دست بلند کردن و کمک خواستن از شما را دارد که ، هیچ کدام از افراد گروه نتوانسته باشند به او کمک کنند . بعد از این که دانش آموزان شما به کار گروهی عادت کردند ، حتی می توانید این قانون را عوض کنید و بگوئید تنها زمانی می توانند از شما کمک بخواهند که نتوانسته باشند از گروه های دیگر هم کمک بگیرند .
ارزشیابی کارگروه ها
لازم است در پایان درس برای اینکه شما دانش آموزانتان را ارزیابی کنید ، زمانی در نظر بگیرید . چون گروه های همیار همواره دو وظیفه بر عهده دارند ، باید دو نوع ارزشیابی انجام دهید . می توانید موفقیت دانش آموزان در انجام وظیفه را بلافاصله از طریق وارسی کاری که انجام داده اند ، یا پرسیدن سوال هایی از آن ها ارزیابی کنید ؛ یا از آن ها بخواهید که کارشان را همان موقع یا بعداً به شما بدهند یا روز بعد از آن ها امتحان بگیرید و یا بخواهید در مورد آنچه یاد گرفته اند نمایشی بدهند.
اگر به دانش آموزانتان گفته اید شما وارسی خواهید کرد که آیا هر فرد گروه ،کار گروه را فهمیده و می تواند از آن دفاع کند ، این وارسی حتماً در مورد چندین نفر در گروه های مختلف انجام دهید .تا آنان بدانند که هر نفر باید در مورد فراگیری خودش و نیز در مورد افراد هم گروهش پاسخگو باشد .
با توجه به دو منبع می توانید میزان استفاده های دانش آموزانتان را از مهارت های اجتماعی ارزشیابی کنید ؛
- یکی اطلاعاتی که در حین مشاهده کار گروه ها جمع آوری کرده اند .
- دیگری ارزشیابی دانش آموزان از میزان موثر بودن کار گروهی خود.
اگر در حین نظارت بر کار گروه ، حاصل مشاهدات خود را با آن ها در میان بگذارید ، می توانید در انتهای کار، همه ی دانش آموزان کلاس را مخاطب قرار دهید و به صورتی کلی آن ها را تشویق کنید . سرانجام از دانش آموزان بپرسید که در مرحله ی بعد چه کاری را بهتر انجام خواهند داد . اگر اغلب دانش آموزان شما از مهارت های اجتماعی مشابه یا یکسانی نام بردند . شما می توانید درس همیاری جلسه ی آینده ی خود را بر پرورش این مهارت طراحی کنید.
نتیجه گیری
عوامل و مشخصه های مختلف نشانگر این امر است که یادگیری از طریق همیاری نسبت به یادگیری انفرادی و یا رقابتی در افزایش موفقیت های تحصیلی دانش آموزان به همراه رشد ادراک آن ها موثر است . استفاده از این شیوه ی نوین در تدریس باعث می شود، دانش آموزان احساس آرامش بیشتری داشته باشند و همیشه با هم در تعامل باشند بنابراین بهتر می توانند مهارت های اجتماعی را در کنار پیشرفت تحصیلی فرا بگیرند .
پیشنهاد
1- با استفاده ازیادگیری همیاری فعالیت های دانش آموزان را در قالب گروه های منسجم گسترش دهید .
2- دریادگیری از طریق همیاری به صورت راهنما باید عمل کنید و گوینده ی صرف نباشد .
3- به خاطر عدم وجود تعامل بین دانش آموزان در محیط های یادگیری فردی ورقابتی ازیادگیری همیار استفاده کنید .
4- یادگیری از طریق همیاری دارای مزایای اجتماعی و پیشرفت تحصیلی است .پس برای آموزش بهتر مهارت های اجتماعی به دانش آموزان از یادگیری همیاراستفاده کنید .
5- در صورت اجرای بهتر یادگیری از طریق همیار دانش آموزان بیشتر احساس مسئولیت می کنند . آن ها علاوه بر آنکه مسئول یادگیری خود هستند ، باید در قبال یادگیری اعضای گروه نیز مسئول باشند .
6- به خاطر کار گروهی و اینکه ، « چند فکر بهتر از یک فکر است .» دانش آموزان در یادگیری همیاری پیشرفت بهتری در تحصیل دارند .
7- گروه ها را غیر همگن انتخاب کنید . سعی کنید درهرگروه از دانش آموزان با مهارت ها و ویژگی های خاص استفاده کنید .
8- همیشه کار گروهی را زیر نظر داشته باشید و در صورت بروز مشکل مداخله کنید .
9- موارد مثبت و منفی فعالیت های دانش آموزان را در گروه ها یادداشت کنید و در ارزشیابی از آن ها استفاده کنید .
10- در آخر فرصت کافی برای تعامل بین گروه ها و استفاده از نظرات آن ها در نظر بگیرید .
منابع
1- آشنایی با یادگیری از طریق گروه های همیار نوشته ی سوزان الیس و سوزان والن ، ترجمه ی طاهره رستگاری و مجید ملکان – انتشارات نشر نی
2- روزنامه همشهری ، دکتر محرم آقازاده 24، خرداد 1382
